Studievoormiddag: Zorg voor Natuur - Natuur voor Zorg

Vele zorgvoorzieningen zijn actief bezig met het natuurlijker inrichten van hun omgeving of denken eraan dat te doen. Klimaatengagementen, therapie buiten, een groene omgeving om in te vertoeven als cliënt/patiënt, zorgen voor het welzijn van het personeel, vermaatschappelijken van de zorg … Er zijn verschillende redenen of aanleidingen waarbij natuur rond de voorziening een oplossing kan bieden. Tegelijk is de biodiversiteit van de omgeving erbij gediend, ten minste als het ontwerp rekening houdt met een robuuste biodiversiteit in de omgeving en de inrichting met ecologisch inzicht is uitgevoerd.

Subsidies zoals Natuur in je buurt zijn een belangrijke stimulans om de stap te zetten tot het realiseren van een vergroeningsproject. Sinds 2019 hebben vele zorgvoorzieningen gebruik gemaakt van onder meer deze oproep. In de oproep Natuur in je buurt is het realiseren van meer biodiversiteit belangrijk. Het gebruiken van natuur ten gunste van de gezondheid geniet evenveel aandacht. Veel zorgvoorzieningen zijn al aan de slag. Andere zijn nog op zoek naar de juiste expertise en partners.

Deze opleiding wil het thema van natuur en gezondheid verder uitdiepen en concretiseren. Wat is gezonde natuur? Waarom is natuur belangrijk voor gezondheid, en hoe kan je daar concreet aan werken? Wat is een goede aanpak, welke stappen kan je nemen, en hoe zorg je voor kwaliteit? Zowel voor de natuur als voor de zorg? We willen beide sectoren, natuur en zorg, samenbrengen in deze opleiding zodat er geleerd kan worden van elkaar. 

De opleiding is vernieuwend omwille van het hanteren van het uitgangspunt OneHealth en het zorgen voor meer kennis en kennisuitwisseling via netwerking over zowel ecologisch inzicht als gezondheidspreventie en zorgaspecten.

Deze studievoormiddag is de introductie van de opleiding Zorg voor natuur - Natuur voor zorg. De opleiding bestaat uit:

• deze studievoormiddag met keynote speakers waar het belang van natuur voor gezondheid wordt geschetst en zowel theoretische kennis als praktijkvoorbeelden worden gepresenteerd;
• Later zetten we de theorie om in de praktijk. Volg hiervoor een reeks van praktijkgerichte opleidingsdagen in kleine groep. Hier wordt in de diepte ingegaan op verschillende thema’s, zoals projectmanagement, een goed ontwerp, aanleg en beheer van natuur, inzet van natuur in de zorg ... en worden een of meerdere projecten bezocht.

Deze opleiding is een samenwerking tussen het Agentschap voor Natuur en Bos (Natuur en Bos), het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA ) van het Departement Zorg en Inverde.

Programma (onder voorbehoud):

• 9u00: Welkom met koffie, thee en minikoffiekoeken

• 9u30: Welkomstwoord

• 9u40: Wat doet biodiversiteit met onze fysieke, mentale en sociale gezondheid? Een synthese | Hans Van  Dyck (UCL)
  Laat gedragsecoloog en hoogleraar Hans Van Dyck jou inspireren over de cruciale rol van biodiversiteit en natuurlijke oplossingen vanuit een wetenschappelijke onderbouwing. Denk aan: het effect van natuur op gezondheid (inclusief negatieve effecten) en inzicht in acties voor meer biodiversiteit en gezondheid.

• 10u10:  Evaluatiemethodiek voor zorgnatuur | Hans Keune (U Antwerpen) 
  De integratie van natuur en biodiversiteit in de gezondheidszorg vereist een wetenschappelijk onderbouwde evaluatiemethodiek. Hans Keune, verbonden aan de faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen aan de UA, licht dit toe.
• 10u40: Dieper inzicht vanuit praktijkervaringen in het gezondmakende van natuur | Bart Reynders  (PC Bethanië) 
  Ontdek de praktijkervaringen en inzichten van een psycholoog betrokken bij 'natuur en zorg'. Buiten het fysieke aspect van de natuur gaat het ook over ritme en afstemming als wezenlijke elementen voor gezondheid.
• 11u10: Pauze
• 11u35: Praktijkgidsen in de kijker | Thaïsa Van Speybroek (Regionale Landschappen) 
  Landschap- en tuinarchitecte Thaïsa begeleidt participatieve vergroeningsprojecten met als missie om bebouwde kernen te transformeren in duurzame en leefbare gemeenschappen.
• 11u50: Het belang van water en groen om de fysieke omgeving leefbaar te houden - enkele voorbeelden | Jorryt Braaksma (Lama landschapsarchitecten) 
  Verken de meeslepende ontwerpen van LAMA landschapsarchitecten, die in al hun projecten de centrale rol van het landschappelijk systeem – met name het belang van water en groen – benadrukken. 
• 12u20: Verweving van groenstructuren in de zorgomgeving | Dirk Criel (Driekwart Groen)
  Ontdek de onbenutte mogelijkheden om ecologische en landschappelijke meerwaarde te creëren via zorgomgevingen, vanuit de ervaringen van dit ecologisch adviesbureau.
• 12u50: Korte schets van het vervolg van de opleiding
• 13u00: Broodjeslunch

• De studiedag wordt je gratis aangeboden door het Agentschap voor Natuur en Bos en het VIPA (Departement Zorg).
• Deze gaat door in het Herman Teirlinckgebouw, Havenlaan 88, 1000 Brussel. Je wordt ontvangen in 00.07 Polyvalente ruimte met koffie, thee en minikoffiekoeken.
• Inschrijven is verplicht.
• Schrijf je in en kom je toch niet opdagen, dan ontvang je een factuur van 25 euro. Annuleren kan kosteloos tot en met maandag 18 maart 2024.

• Iedereen die een natuurgezondheidsproject wil opzetten zoals zorgvoorzieningen, projectbegeleiders, architecten, landschapsarchitecten, natuurbeheerders…
• Iedereen die interesse heeft in de link tussen natuur en gezondheid en hoe je ermee aan de slag kan gaan
• Iedereen die meer natuur in de omgeving van een zorgvoorziening wil realiseren