Bomen knotten: van Bruegel tot nu

In 2019 vieren we het leven en werk van de Vlaamse meester Pieter Bruegel de Oude. Inverde viert mee met een unieke blik op het schilderij ‘De sombere dag’. Want als je goed kijkt, zie je dat er op het schilderij bomen worden geknot en hout wordt verzameld. Een typische activiteit voor een 16e-eeuwse boer en iets wat we nog steeds doen.

Bos in het Vlaamse landschap bestond in de 16e eeuw vooral uit middelhout. Zo’n bos is een kruising tussen hooghout en hakhout waarvan het hout regelmatig werd geoogst. Rond weilanden stonden knotbomen. Het verzamelde hout werd gebruikt als hout voor in en rond het huis en brandhout.

Van manden tot klompen

Zo werd essenhout gebruikt om gereedschapsstelen mee te maken. Het hakhout en de knotbomen leverden tenen voor manden, matten en beschoeiingen. Van het dikkere hout werden klompen gemaakt die dan weer gebruikt konden worden om wilgenbrandhout te verzamelen.

Belangrijke biotoop

De tijd van Bruegel ligt lang achter ons en doorheen de jaren werd het middelhout minder belangrijk. Ook knotbomen verloren deels hun economische waarde. Toch knotten we nog steeds bomen. Dat doen we vooral om ecologische- en landschapsredenen. Want knotwilgen en hakhout zijn een biotoop voor heel wat vogelsoorten en vele insecten. En ze hebben een esthetische waarde in een landschap.

Knotten tegen scheuren

Regelmatig knotten blijft noodzakelijk om de gezondheid van de knotboom te garanderen. Grote takken kunnen uitscheuren en door een te zware kroon kan een boom omwaaien. Te vaak knotten is dan weer niet goed. De boom heeft tijd nodig om te herstellen en te groeien. Zachte houtsoorten zoals wilg en es kunnen om de 6 à 8 jaar geknot worden. Harde houtsoorten zoals eik om de 8 à 10 jaar.

Deze opleidingen mag je zeker niet missen

Bekijk het volledige aanbod opleidingen in het thema Natuurbeheer & Ontwerp